Tuỳ từng địa phương, từng tôn giáo, mỗi nơi nghi lễ phong tục một khác. Thời trước
có thôn ấp cử những người trai tráng trong làng xóm ra khiêng vác chôn cất. Nơi
có hội tư văn, th́ hội tư văn đứng ra lo liệu điều hành công việc theo hương ước
định sẵn. Hiện nay ở nông thôn có các hội trợ tang, thành phố thị xă có ban quản
lư nghĩa trang, một số chi hội trọng thọ các phường xă hoạt động, đứng ra lo
liệu chu đáo.
Lễ an táng tiến hành tuỳ theo hoàn cảnh từng nhà, "Giàu làm kép, hẹp làm đơn". ở
đây chỉ nói phần tang gia cần làm ǵ:
Khi có người thân mất, tang chủ cần đến báo gấp, để cùng bàn bạc theo quy ước đă
định.
Thời xưa, tang chủ có khoản tiền thưởng cho người chấp hiệu và những phu kiệu.
Nếu từ khi đưa áo quan lên kiệu, đi đến huyệt mà chén rượu, đĩa dầu lạc để trên
áo quan không sóng sánh ra ngoài th́ tang chủ đưa tiền thưởng rất hậu.
Thân nhân, theo thứ tự nhân sơ quy định, tang phục theo gia lễ, đều xếp hàng đi
theo sau linh cữu. Thời xưa có cái bạt bằng vải trắng che trên đầu gọi là bạch
mạc. Người con trưởng đi trước hoặc kèm sau xe quan tài theo tục "Cha đưa mẹ đón".
Hạ huyệt xong, tất cả người đi đưa đều đi ṿng quanh mộ một ṿng, mỗi người ném
xuống một ḥn đất.
Đắp mộ xong, mọi người đứng ṿng quanh mộ, người hộ tang, người chấp sự tiến
hành lễ thành phần.
Nghi thức chung như trên, nhiều nơi c̣n có tục riêng như cầu kinh, yểm bùa, nhốt
con gà, cài cây lá chứa, dựng cây nêu, đóng cửa mả, đốt h́nh nhân... rắc vàng khẩu
dọc đường, cắm hương ở các mộ xung quanh, mời người qua đường ăn trầu hút thuốc,
đăi người đắp mộ... |