Nghệ thuật trang điểm của người đàn ông bộ tộc Huli

Chuyện làm đẹp với đàn ông thường ít được coi trọng như phụ nữ, tuy nhiên không vì thế mà đàn ông không quan tâm đến chuyện làm đẹp. Thời nay đàn ông càng có điều kiện chăm sóc sắc đẹp cho mình hơn, và cứ ngỡ chuyện này chỉ có thể tìm thấy ở các thành phố hiện đại, nhưng không, chuyện làm đẹp còn được đàn ông của các bộ tộc của các dân tộc thiểu số quan tâm...

Bộ tộc Huli ở cao nguyên Tara của xứ Papua New Guines là một ví dụ điển hình nhất cho chuyện làm đẹp của phái nam. Đến khu chợ trao đổi hàng hoá ở thị trấn cao nguyên Tara, bạn hẳn sẽ phải giật mình khi thấy một người đàn ông ngồi chễm chệ với một chiếc ruột bút bi xuyên qua lỗ mũi mình. Đấy không phải là một người đang chán đời hay một khổ chủ ngành xuất bản chán nghề nên "treo bút" đâu bạn ạ. Đó là một trong những món trang sức làm đẹp thường được sử dụng của đàn ông bộ tộc Huli.

Làm đẹp bằng mọi cách, bằng mọi thứ đó là phương châm của những người đàn ông bộ tộc Huli, chính vì thế mà hầu như bất cứ một vật dụng gì trông có vẻ đeo và mang bên mình được là họ sử dụng ngay và không chỉ thế còn chỉ dẫn cho nhiều người khác. Một bộ đồ trang điểm của mỗi người đàn ông trong bộ tộc Huli theo quy định gồm có: nón quả dưa, áo gilê nhung, áo xmôngking, dù đen, nơ, mắt kính không tròng, răng heo rừng, đuôi heo khô và vải thổ cẩm. Ít nhất là thế, còn nhiều hơn thì phải tuỳ thuộc vào khiếu thẩm mỹ, kỹ nǎng tìm kiếm và tài sáng tạo của mỗi người.

Những người đàn ông của bộ tộc Huli quan niệm "nghĩa vụ làm đẹp" thuộc về mình và rõ ràng chỉ có đàn ông mới có quyền làm đẹp, chính vì thế mà trông vẻ bề ngoài của họ rất kỳ dị khác thường. Bất cứ ai khi gặp họ đều không khỏi thán phục vì các "quý ông" nơi đây trang điểm trông... thật bắt mắt. Bộ tộc diêm dúa Huli có lẽ chẳng hiểu rằng sự phối hợp "thập cẩm" đó khiến họ trông thật kỳ dị dưới mắt người ngoài. Và có lẽ mỗi ngày, các ông phải bỏ ra nhiều giờ để trang điểm. Chính sự tự yêu mình nồng nhiệt như vậy mà dẫn đến sự khác biệt vǎn hoá giữa các bộ tộc trên cao nguyên và những cộng đồng người ven biển. Do không có truyền thống tô vẽ mặt nạ, khắc vật tổ hay làm đồ gốm nên họ tập trung vào sự thể hiện bản thân. Đấy cũng là một thông điệp về các giá trị, về lịch sử và niềm tin tâm linh.

Trang điểm cho mái tóc là dạng nghệ thuật sáng tạo điêu luyện nhất của đàn ông Huli. Họ rất thích mái tóc đủ sắc màu của 10 loại "chim thiên đường" ở thung lũng Tari, dù những con chim này không ngu ngốc đến độ lại gần họ và để họ vặt lông. Vì vậy đàn ông Huli thường bỏ nhiều thời gian đi săn chim, những con chim càng sặc sỡ càng có nguy cơ bị săn đuổi ráo riết. Ngoài việc đội mũ lông chim thiên đường các chàng trai trẻ bộ tộc Huli còn có một nghĩa vụ thiêng liêng khác là nuôi tóc thật để làm tóc giả, phục vụ cho nhu cầu "làm đẹp" hàng ngày cũng như trong các dịp tế lễ của các "quý ông".

Riêng bộ tộc Tarapua có hẳn giáo viên dạy làm tóc giả hẳn hoi. Các chàng trai bị nhốt kín suốt 18 tháng trời, không được trò chuyện với người thân. Họ phải tập trung vào việc chăm sóc sao cho mái tóc mọc thành hình một cái nấm rơm trên đầu, phải cuộn nó lại bằng ống tre, thoa nước dưỡng tóc và gội đầu thật thường xuyên. Chưa hết, các vị trưởng lão còn phải ca hát, thổi đàn để tóc... thưởng thức với hy vọng tóc sẽ mọc ngày càng dài và đẹp hơn. Cuối cùng thì cây tóc tròn trịa sẽ được hớt ra khỏi đầu một cách nhẹ nhàng và trở thành một món trang sức đầy tự hào của cánh đàn ông !