Lời nguyền của kho báu Inca

Cũng như các truyền thuyết về người Ai Cập, người Viking, về Thành Cát Tư Hãn, Tần Thủy Hoàng… nền văn minh Inca là một trong những bí mật của nhân loại mà hàng bao đời nay, con người cố tìm cách giải mã để hiểu được nó. Các nhà khoa học Đức vừa quay một cuốn phim tư liệu lịch sử sống động về vùng đất bí hiểm này và cho công bố trên kênh truyền hình ZDF một số bí mật mới thu lượm được.

Đế quốc của thần mặt trời

Ngày 31.6.1946, tại Niedzica, một lâu đài thơ mộng ở miền nam Ba Lan, một người Ba Lan tên Adrezj Benesch đã khám phá ra thông điệp tiếng Peru có nội dung bí ẩn, được niêm phong kỹ càng bởi một chuỗi các dấu niêm, thông điệp có tên là Quipu. Không ai có thể giải mã nó được. Liệu có phải Benesch đã tìm ra dấu vết dẫn đến kho báu của dân tộc Inca ?

Một đế quốc hùng cường, rộng mênh mông. Nó dẫn bạn đến đầu bên kia của thế giới, đến một đất nước của những kho báu bằng vàng bị phủ bóng dưới vô số câu chuyện thần thoại. Peru - một xứ sở tọa lạc tại lục địa Nam Mỹ - đã từng là Thủ đô của đế quốc Inca hùng mạnh kéo dài hàng thế kỷ.

Những rặng núi hùng vĩ của dãy núi Andes đã bảo vệ thủ đô linh thiêng này suốt một thời gian dài khỏi kẻ xâm lăng. Cư dân của nó đã tạo dựng nên một đế quốc hùng mạnh và một nền văn minh khởi sắc. Họ thờ thần Inti, thần mặt trời, như là vị thần tối cao, và vua của họ, người đứng đầu dân tộc Inca, là con trai của thần mặt trời.

Là người đứng đầu quốc gia, nhà vua nắm mọi quyền lực trong tay. Kiểm soát bộ máy hành chánh, ban hành luật lệ và chỉ huy quân đội. Một mạng lưới giao thông chằng chịt dài 20.000km bảo đảm quyền kiểm soát trên khắp lãnh thổ. Chỉ trong một vài thập niên, họ đã chinh phục một vùng rộng lớn trải dài hơn 4.000km từ bắc xuống nam. Đế quốc khổng lồ này kéo dài từ vùng cao nguyên không thể tiếp cận được, qua các vùng khí hậu khác nhau cho đến bờ biển Thái Bình Dương.

Những thành lũy bí ẩn

Từ trên cao nhìn xuống khe núi Urubamba hoang vắng, thành Machu Picchu trông giống như bị phủ bóng bởi những đỉnh núi cao đến chóng mặt.

Thành lũy rộng lớn này với hơn hai trăm tòa nhà là một kiệt tác kiến trúc: các bức tường dày được dựng nên bởi những tảng đá nặng hàng tấn được mài dũa bóng lượn. Chúng đã được đục đẽo tinh vi và được đặt khít vào nhau sít sao mà không cần đến hồ vữa.

Một hệ thống các con lộ bậc thang được xếp đặt khéo léo nối kết các phần khác nhau của thành lũy. Được cất giấu khỏi người Tây Ban Nha, kho châu báu bị lãng quên trong rừng sâu mãi cho đến khi một nhà nghiên cứu người Mỹ tìm thấy trong những đống đổ nát khổng lồ vào tháng 7.1911. Ông kinh ngạc khi nhìn thấy bàn thờ hiến tế, được xây dựng chính xác theo hình ảnh thần mặt trời.

Những bức tượng được đúc bằng vàng ròng. Người Inca tin rằng, vàng bạc là "những giọt mồ hôi của mặt trời" - do thần Inti, vị thần tối cao, tạo ra. Chỉ có nhà vua, con trai thần mặt trời được phép sở hữu chúng. Vàng và bạc - theo truyền thống của họ - có ý nghĩa trong nghi thức hiến tế, nhưng lại không hề có giá trị vật chất.

Nghi thức hiến tế thần mặt trời

Cuzco là thủ đô và trung tâm đầu não của chính quyền. Để bảo vệ cư dân của nó, vào thế kỷ 15, nhà vua đã cho xây một thành lũy - vượt cao lên trên thành phố.

Từ nơi này người da đỏ đã có thể chinh phục được một đế quốc rộng bao la. Đến tận những nơi xa xôi nhất của xứ sở, đến mọi dân tộc và bộ lạc đã bị chinh phục, họ dạy những người này thờ lạy thần Inti.

Họ biến đạo giáo của mình thành quốc giáo, tất cả mọi người đều phải thần phục thần Inti. Hằng năm đến ngày 23.6, dân chúng cử hành lễ Inti Rami, ngày hội của mặt trời, ngày lễ linh thiêng nhất trong lịch của người Inca. Đồ hiến tế - như thực phẩm, lá cây coca, thú vật hoặc các sản phẩm bằng vàng - sẽ làm vui lòng vị thần tối cao.

Người ta tin rằng vị thần mang đến sự hưng thịnh cho đế quốc và cho nhà vua. Là con của thần mặt trời, nhà vua cũng là thầy tư tế cao cấp nhất. Những bài hát và lời cầu nguyện được dâng lên theo nghi lễ đã được qui định từng chi tiết.

Bản di chỉ khó hiểu

Văn kiện lịch sử được niêm phong cẩn thận này được gọi là Quipu, bởi vì người dân vùng núi Andes không có chữ viết. Một hệ thống ký hiệu phức tạp biểu trưng cho những con số và cho các thông điệp khác. Nếu không có chú giải bằng lời của người trong cuộc, không ai có thể hiểu được nội dung của nó. Sau cuộc xâm lăng của người Tây Ban Nha, văn kiện Quipu được nhiều người biết đến. Viện bảo tàng dân tộc học Berlin - Đức hiện đang giữ một số trong các văn kiện độc đáo này.