Yasukuni

( đền tử sĩ )

Lê Mỹ Hân

Yasukuni

 

Bấy lâu nay tôi thường được nghe nhắc tới đền Yasukuni (đền tử sĩ) , nhưng chưa bao giờ ghé lại thăm mặc dù từ nhà tôi đến đó chỉ mất khoảng nửa tiếng đi xe điện ngầm. Từ ngày ông Thủ Tướng Koizumi lên nhậm chức , hàng năm ông vẫn đến đền này thăm viếng và gây nên bao sự tranh căi về ngoại giao giữa Nhật và các nước trong vùng Á Châu ,　đặc biệt là Trung Quốc và Nam Triều Tiên. Ở Trung Quốc , mấy lăo Tàu khựa c̣n kéo cả bày lũ trẻ lên đến vài ngàn người đi biểu t́nh chống Nhật , phá phách các của hàng bán đồ Nhật và kêu gọi tẩy chay hàng hóa Nhật. Ở Nam Triều Tiên , mấy anh củ sâm già c̣n chặt cả ngón tay trước Đại Sứ Quán Nhật phản đối rùm trời. Vậy mà ở Việt Nam chẳng thấy ai đả động ǵ đến chuyện biểu t́nh chống Nhật , không thấy có bất cứ hành động nào kêu gọi bài hàng của Nhật. Kể cũng lạ , Việt nam xưa kia cũng từng bị Nhật xâm lăng , bắt nhổ lúa trồng đay và kết quả là cả triệu dân bị chết đói vào năm Ất dậu (1945)

 

 Có cái ǵ trong đền thờ tử sĩ mà sao Trung Quốc và Hàn Quốc họ phản đối dữ vậy. Chiến tranh đă qua đi lâu rồi , những kẻ ác gây chiến đă bị đền tội. Nước Nhật đă xếp re không dám ngo ngoe , vậy mà cứ lâu lâu lại nổi lên một cuộc khẩu chiến ác liệt từ Trung Quốc Và Hàn Quốc . Tôi ḷng dạ không yên , cũng phải làm một cuộc du ngoạn thăm viếng để xem trong Đền Tử Sĩ đó chứa đựng những bí mật ǵ.

 

Tôi đến thăm Đền Tử Sĩ vào buổi chiều cuối hạ , mấy hôm nay chồng tôi được nghĩ lễ bù nên có thời gian đưa tôi đi thăm viếng đó đây . Từ Nishikasai , tụi tôi mua vé đến  Kudanshita , và xuống tàu tại đó , theo cổng số ba ḷ ṃ lên mặt đất. Kudanshita nằm ở trung tâm thành phố Tokyo , cũng là nơi công viên quốc gia rộng lớn với hàng ngàn cây hoa anh đào để mỗi khi xuân về hoa anh đào đua nhau khoe sắc , sáng rực cả một vùng rộng lớn. Từ công viên này , có thể nh́n thấy ṭa lâu đài của Nhật Hoàng , cổ kính , hùng vĩ. Tôi nghe đồn rằng phía đằng sau lâu đài là một con sông nhỏ bao quanh , có thả cá sấu bên dưới để ngăn chặn những kẻ muốn sâm nhập lâu đài hành thích Nhật Hoàng , nhưng khi mang chuyện này ra hỏi chồng tôi , anh cười trả lời làm ǵ có , cá sâu chỉ thích hợp với vùng khí hậu nhiệt đới ấm áp , Tokyo lạnh giá như thế này cá sâu nào chịu được.

Đây là chiếc cầu dẫn vào cung điện của Nhật Hoàng
 

Lên đến khỏi mặt đất , có thể nh́n thấy ngay cổng chính của ngôi đền , nằm về phía tay mặt , và phải leo lên một con dốc khá cao. Tuy khoảng cách không xa lắm nhưng tôi cũng mất hết gần 10 phút mới tới cổng chính , một cái cổng phải được gọi là vĩ đại v́ nó to quá cỡ , tôi  giang tay đo mất sáu lần mới ṿng lại điểm xuất phát cũ , Chà ! to thế này mà lỡ gặp một trận động đất khoảng độ 8,9 độ rích te th́ không biết nó có sụm như thường không?

 

Từ cổng chính lần theo con đường lát gạch dài bát ngát , đi tuốt vào phía bên trong gặp một tượng đài sừng sững , trên có h́nh một người lính Nhật , hai bên đường là cây cối xanh um tùm và cứ cách nhau đều đặn có những cột tượng h́nh người lính đứng gác

Từ đằng sau lưng bức tượng , ta có thể nh́n thấy cái cổng to lớn vĩ đại bằng sáu ṿng tay của tôi kia chỉ c̣n là một h́nh cổng dài nhỏ xíu.

Từ đây đi ngược vào bên trong khoảng độ 50 thước , ta thấy một mái cổng được làm bằng gỗ , đă lên nước bóng đẹp tuyệt hảo :

 

Và tuốt phía bên trong, đi qua một con đường trải nhựa đen bóng mới tới được ngôi đền chính , với kiến trúc độc đáo trông uy nghi mà lại thấy rờn rợn. Khách thập phương lại đây viếng , mỗi người đều tỏ vẻ tôn kính sự uy nghi của ngôi đền , trong khuôn viên chỗ thờ tự không được phép chụp h́nh. Ai tới cúng cầm trong tay một đồng tiền 100 yên(khoảng 1$) , bỏ đồng tiền đó vào giữa ḷng bàn tay , khấn nguyện và ném đồng tiền đó vào cái thùng vừa to vừa dài đặt ngay đầu cửa ngôi đền. Đây cũng là một nét văn hóa độc đáo của người Nhật. Họ tin rằng thân linh sẽ đem lại cho họ sự may mắn kỳ diệu...cũng giống như ta đi lễ nhà thờ hay đi lễ Phật. Sau khi cầu nguyện , tôi  ném đồng tiền vào trong thùng và quay sang hỏi chồng : " Anh này , em cầu nguyện bằng tiếng Việt Nam , vậy thần linh ở đây có hiểu được những ǵ em nói không?" chồng tôi cười đáp : " Chỉ là h́nh thức, tín ngưỡng của mỗi con người , em cứ tin rằng thần linh hiểu là được.". Cha này trả lời khôn dễ tè , hồi xưa , cách đây mấy năm , tôi ngủ trong căn pḥng bên khu nhà cũ , tôi thường bị ma đè (bóng đè)  chẳng biết là ma thật hay chỉ là hiện tượng nằm không đúng cách...nhưng tôi lại thấy rơ ràng có một khối đen x́ đèn ụp lên người tôi  , ngực như muốn nghẹt thở  , tai nghe rơ những ǵ xảy ra xung quanh như tiếng động , tiếng ti vi và cả tiếng ma đuổi tôi ra khỏi nơi ḿnh đang nằm , nhưng lại không thể nhấc người lên được , cứ từ từ xoáy ch́m  vào trong vùng bóng tối...và đến lúc bật dậy được th́ người đổ đầy mồ hôi , tim đập th́nh thịch. Tôi đem chuyện hỏi anh th́ anh hỏi lại thế ma nói với em bằng tiếng ǵ? Tôi trả lời bằng tiếng Việt , anh lại cười cười nhạo : " Vậy là em mang ma từ Việt Nam qua đây rồi , ma Nhật làm sao biết nói tiếng Việt??".

Hôm nay tụi tôi đi viếng đền nhằm ngày vắng khách , chứ nếu đúng đợt có khi phải sắp hàng vài tiếng mới tới lượt vào thăm , bạn hăy cứ tưởng tượng đi , một ngày có cả hơn triệu người viếng đền th́ phải xếp hàng dài vài cây số. Người nhật rất có ư thức , không bao giờ chen lấn nhau mà đi theo hàng lối chỉnh tề , nhích lên từng tí một , không có chuyện chen lấn xô đẩy như cảnh đi chùa ở Việt nam , cho dù có phải chờ vài tiếng dưới cái nắng như thiêu đốt vào mùa hè , hay trời lạnh như cắt da thịt vào mùa đông.

Đây là một góc chụp nghiêng ngôi đền chính
 

Sau khi những người khách cầu nguyện , họ ghé lại gian hàng bên cạnh , bỏ vào trong hộp đồng 100 yên để mua một tờ giấy được gấp nhỏ xếp đầy trong một cái hộp , để xem số mạng ḿnh năm nay ra sao , giống như h́nh thức rút thẻ xăm (xin xăm). Nếu người nào có quẻ xăm may mắn , họ nở nụ cười rạng rỡ , măn nguyện. C̣n nếu như xui xẻo vớ được quẻ xăm không ra ǵ , họ lại mấy cây nhỏ hoặc gốc cây lớn chung quanh đó ,cột tờ xăm vào coi như gửi tai họa theo gió đi xa ...

 

Tôi đứng ngắm gốc cây được kết trang trí bằng những quẻ xăm của du khách trông lạ mắt , tần ngần rồi cũng cột quẻ xăm của ḿnh vào đó v́ tôi không may lắm vớ phải quẻ thường thường , không quá xấu và cũng chẳng tốt, trái lại chồng tôi may mắn hơn , anh vớ được quẻ xăm "very" tốt. Tôi không có nghề ngỗng ǵ cũng chẳng phải là tay buôn bán nhưng vẫn cứ làm một phép tính. Nếu gặp dịp lễ , khách thập phương kéo tới đây mỗi ngày cả triệu người , chà ! Ngôi đền này sẽ thu trên dưới 1 triệu đô la chỉ riêng cho khoản khấn vái xin xăm...một năm có vài đợt lễ như vầy chắc đền Tử Sĩ thu bộn. Chồng tôi c̣n nói thêm , ngôi đền này là nơi tôn vinh những chiến sĩ Vị Quốc Vong Thân , kể cả những người được coi là tội phạm chiến tranh và đă được ṭa án quốc tế xử tử h́nh. Mới chỉ đi dạo một ṿng ngoài mà tôi đă thấy sự khang trang lộng lẫy của các kiến trúc độc đáo trên đôi bàn tay đầy mỹ thuật của cácnghệ nhân người Nhật. Ngoài việc thu tiền từ nguồn khách thập phương , họ c̣n được chính phủ chi rất nhiều tiền để tu bổ , và khi muốn vào thưởng lăm bảo tàng của Đền Tử Sĩ , bạn c̣n phải trả tiền phí cho từng khu vực một.

 

Bên hông phía ngôi nhà mầu vàng này là Viện Bảo Tàng , nơi vinh danh những chiến sĩ "phát xít Nhật" , những người đă Vị Quốc Vong Thân. Đây cũng là nơi chứa đựng di tích lịch sử , sự kiện có thật một thời đoàn quân oai hùng , những đứa con của Thiên Hoàng từng làm mưa làm gió trên trên khắp các vùng Âu , Á. Không những họ vinh danh những người lính , những người mẹ, mà họ c̣n vinh danh luôn cả những chiến sĩ khuyển (chó), chiến sĩ Mă (Ngựa) ,và chiến sĩ chim bồ câu đưa thư , tất cả đều được tạc tượng ghi ơn.
 

 

 
 

Người lính phi công quyết tử bay một lần và không ngày trở về
 

 
 

Đây là ngôi nhà dùng làm nơi hội họp , được làm bằng gỗ vàng choé , đẹp mê hồn , và đây cũng chính là nơi ông Thủ Tướng Koizumi hàng năm tới hội họp, bàn công chuyện.

Đó chỉ là ṿng bên ngoài sân trong khuôn viên bảo tàng vinh danh tử sĩ , không phải như bảo tàng chiến tích chiến tranh ở Sài G̣n Việt nam , toàn mang ba cái h́nh ảnh chết chóc giết người dă man của Mỹ - Ngụy ra làm rợn ḷng du khách, chẳng biết có phải vậy hay không chứ nếu Mỹ Ngụy mà độc ác như thế sao cả triệu người dân quê tôi lại đổ xô ra biển cả t́m đường đến Mỹ , bất chấp băo tố , hải tặc và cả bọn công an săn lùng...

Bước vào trong viện bảo tàng , tôi chóa mắt bởi những h́nh ảnh tuyệt đẹp của chiếc máy bay Zero-Sen , một loại máy bay thời chiến , những khẩu súng to đùng , sáng rực , mấy ông lăo phát xít già cứ đứng ngẩn ṭ te nh́n ngắm , rờ rẫm lên mấy khẩu súng , ḷng mơ tưởng về những ngày xa xưa. Có ông cụ c̣n đứng ngay cạnh khẩu pháo dưa tay bắt nhịp ,hát những bài hát về chiến tranh cho bà cụ ngồi nghe , H́nh như ông đang kể cho bà cụ cái thời ông c̣n là chiến sĩ. Tôi không hiểu ǵ nhưng cảm nhận được niềm vui của ông qua ánh mắt say xưa thả hồn theo điệu nhạc.
 

 
     

 
 

Tôi đă tốn nhiều thời gian canh me không có ai lảng vảng tới ,để chụp những tấm h́nh này làm kỷ niệm. Kế bên mấy khẩu súng lớn là gian hàng bán đồ lưu niệm , bán đủ thứ. Tôi thấy mấy ông phát xít già mua rất nhiều , nón , chó nhồi bông , quần áo...làm kỷ niệm. Chồng tôi đi ḷng ṿng ngắm nghía , tôi mỏi chân ngồi nghỉ ngay tại cái ghế đầu một căn pḥng mà được chặn ở ngoài là một cô gái nhỏ , xinh xắn ngồi bán vé , muốn vào bên trong phải mua vé , giá cho người lớn mỗi lượt 300 yên (3 đô la ) trẻ em 200 yên c̣n sinh viên học sinh được ưu tiên giá chỉ có 100 yên. Từ cái ghế này , tôi có thể nh́n vào bên trong khá rơ , một chiếc ti vi to cỡ 100 inh đang chiếu những thước phim lịch sử trận chiến , màu đen trắng. Hôm nay họ cho du khách coi về những chiến thắng của đội quân Thiên Hoàng trên đất nước Nga vĩ đại. Tôi không mặn mà lắm với những thước phim lịch sử , chỉ là súng đạn đùng đoàng , những cột khói bốc lên , những chết chóc , những chiến thắng... Thế nhưng không hiểu sao lần này tôi lại cố ngồi coi cho bằng hết đoạn phim có tính cách lịch sử này. Cho dù đây là cuộc chiến của đoàn quân phát xít , đă bị thất trận , đầu hàng vô điều kiện và bị thế giới lên án bây lâu nay , nhưng không thể không công nhận rằng họ quá giỏi , quá hùng mạnh với những chiến công lừng lẫy , mà lịch sử đă từng phải ghi nhận. Nh́n trên h́nh ảnh , cả một vùng đất rộng lớn của Nga đă bị quân đội Thiên Hoàng đạp dưới vó ngựa , đi đến đâu , bách chiến bách thắng đến đó. Mấy anh khổng lồ Nga cúi lom khom ḅ ra như những con chuột cống qui phục bọn phát xít nhật lùn tịt , mặt mày láu cá nh́n không khỏi mắc cười. Chỉ tiếc rằng lời b́nh bằng bằng tiếng Nhật tôi không nghe được chọn vẹn , nói  toẹt ra là chả hiểu cái mô tê ǵ, nhưng tôi nh́n thấy trên ti vi những trận chiến diễn ra thật khốc liệt , đặc biệt họ nhấn mạnh đến trận đánh ngày 27 tháng 5 năm 1905 vào lúc 4 giờ 45 phút sáng , năm chiếc tầu chiến của Nga vùng Bantic bất ngờ tấn công vùng biển nước Nhật , đă bị đại bại dưới sự chỉ huy tài t́nh của các đô đốc Nhật.

Từ Nga cho đến Trung quốc , Triều Tiên , Đài Loan , Hồng Kông , Việt Nam , Philippin , Thái Lan , Mă Lai... ráo trọi đều nằm dưới sự thống trị của họ. Tôi cứ tự hỏi tại sao họ lại giỏi như vậy , hùng mạnh đến như vậy. Nếu như nước Mỹ không mang hai quả bom nguyên tử thả xuống Hiroshima và Nagasaki th́ không biết cục diện thế giới nói chung và Á châu nói riêng sẽ ra sao? Dám tất cả đều trở thành chư hầu cho Nhật. Với cái viện bảo tàng chưng bầy đầy đủ những sự kiện lịch sử có thật như thế này , hèn ǵ Trung Quốc và Nam Triều Tiên không cay cú sao được khi mà ông Thủ Tướng Koizumi hàng năm vẫn đến viếng Đền Tử Sĩ, Người Nhật tuy bị thua cuộc nhưng họ vẫn tự hào về những chiến công lẫy lừng thời xa xưa , một sự thật không thể chối bỏ được.
 

 

Đây là cây kiếm của Đô Đốc Yamamoto

  

Bức tranh vẽ Đô Đốc Yamamoto tên bức tường.
 

Trên lầu , và nhiều pḥng bên cạnh vẫn c̣n trưng đầy các hiện vật khác . nhưng chân tôi mỏi nhừ bước không nổi đành quay về , hẹn một ngày nào đó trở lại thăm sau. Trên đường trở lại ga , thấy từng bầy các em nhỏ học sinh cấp một mặc đồng phục hải quân giống y như h́nh mẫu tôi coi trong viện bảo tàng , thật tuyệt đẹp.

Ra ngoài cổng chính, mấy người lớn tuổi dừng bước , quay lại , kính cẩn cúi gập ḿnh xuống chào. Chồng tôi bảo đó là để kính trọng những người bỏ ḿnh v́ nước. Tôi cũng quay lại cúi gập người chào trước khi bước về phía nhà ga , trời đă sập tối , gió lạnh thổi ào ào , bất giác tôi kéo cáo cổ áo. Thành phố đă lên đèn , sáng rực như một vùng ảo giác....